Ίασμος
Ιστορία του Δήμου Ιάσμου
Κυνηγημένοι οι κάτοικοι από τους πειρατές και την ελονοσία βρήκαν τον επίγειο παράδεισο στην τοποθεσία που είναι κτισμένος σήμερα ο Ίασμος.
Τα διόροφα σπίτια με μοναδική λαϊκή αρχιτεκτονική χτίζονται αγκαλιασμένα το ένα δίπλα στο άλλο και δημιουργούν φιδίσια σοκάκια που σκαρφαλώνουν στις πλαγιές της Ροδόπης.
Ο Ελληνικός Στρατός περνά νικητής για πρώτη φορά από τον Ίασμο στις 14 Ιουλίου 1913 όπου του γίνεται θερμότατη υποδοχή. Μετά από λίγες εβδομάδες όμως στις 6 Αυγούστου 1913 ο ελληνικός πληθυσμός εγκαταλείπει αυτό που δημιούργησε με πόνο και κόπο και παίρνει το δρόμο της προσφυγιάς. Με την υπογραφή της Συνθήκης του Βουκουρεστίου η Θράκη παραχωρείται στη Βουγλαρία.
Ξεκινουν και πάλι τον αγώνα επιβίωσης και η ζωντάνια του χαρακτήρα τους δημιουργεί πολιτισμό.
Οργανώνονται στο ΕΑΜ και στις 11 Σεπτεμβρίου 1944 απελευθερώνονται από τον ΕΛΛΑΣ. Μετά την απελευθέρωση η λευτεριά για τους Ιασμιώτες είναι γραμμένη με μαύρα γράμματα.
Το πιο ζωντανό και παραγωγικό κομμάτι της Ιασμιώτικης κοινωνίας, η νεολαία, πέφτει στα πεδία των μαχών ή ακολουθεί το δρόμο της πολιτικής προσφυγιάς και της εξορίας.
Το 1960 δημιουργούνται τα πρώτα δημογραφικά προβλήματα όταν οι κάτοικοι μεταναστεύουν στις μεγαλουπόλεις και στο εξωτερικό για ανεύρεση μια καλύτερης τύχης.
Τα χρόνια πέρασαν για τους Ιασμιώτες άλλοτε εύκολα και άλλοτε δύσκολα, σε κάθε περίπτωση όμως τα δάκρυα πόνου και χαράς ξεχνιόνταν με το κρασί, τους χορούς και τα τραγούδια.
Η Γνώση της ιστορίας μας είναι αιτία να αγαπήσουμε τον τόπο μας και τους ανθρώπους του. Οφείλουμε να σεβαστούμε την ιστορία του χωριού μας και με λάβαρο την πολιτιστική μας ταυτότητα να διαμορφώσουμε τις συνθήκες έτσι ώστε οι Ιασμιώτες να γεννιούνται, να ζουν και να πεθαίνουν στον Ίασμο.